Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TURSAB)’nin başvurusu üzerine mahkemenin booking.com hakkında kapatma kararı vermesine Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (BOYD) tepki gösterdi.
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TURSAB) tarafından, birlik üyesi seyahat acentalarına karşı gerçekleştirilen haksız rekabetin önlenmesi amacıyla açılan davada, tüm dünyada milyonlarca kullanıcısı bulunan online rezervasyon portalı Booking.com’un Türkiye’deki faaliyetlerine tedbiren durdurma kararı verilmişti. Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Delfi Otel’de konuyla ilgili bir basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasına BOYD Başkanı Serdar Karcılıoğlu ile yönetim kurulu üyeleri Sabahattin Duman, Hüseyin Softa, Mehmet Dağoğlu ve Buğra Çetin katıldı.
“Dünya turizm tarihinde bu kadar kendi ayağına sıkan bir ülke olamaz” diyerek sözlerine başlayan Serdar Karcılıoğlu, TÜRSAB’ı sert eleştirdiği konuşmasında şunları dile getirdi:
“Son 2 yılda Türkiye’de turizm bitme noktasına geldi. Bu konuda en fazla etkilenen sektör otelcilik sektörü. Hayatta kalma mücadelesi verirlerken çok büyük bir darbe ile karşı karşıyayız. Konumuz booking.com’un Türkiye’de yasaklanma hadisesidir. Ben bunu hem Türkiye Devleti açısından hem de hem bu konuya önayak TURSAB açısından bir harakiri olarak nitelendiriyorum. Çok yanlış bir harekettir, olayın vergi ödemiyor noktasına dayandırılarak çıkartılması da ayrı bir ucube noktadır. TURSAB ne zamandan beri bu ülkenin Maliye Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı varken vergi toplama ve vergi kaçaklarını önleme gibi bir faaliyet ve Araştırma içine giriyor. Dün açıklamalarından edindiğimiz bilgilere göre sanki bunu en önemli noktasıymış gibi gösteriyorlar. Oysaki biz gerçek nedenleri biliyoruz, ne için böyle bir şey yapıldı üyeleri olan 3-5 acentaya gelir temin etmek gelir temin etmek adına, güya rekabeti önlüyorlar düşüncesiyle yapıldı. Booking.com’un bu faaliyetini ortadan kaldırmak adına yapılmış bir hadise olduğunu biliyoruz. Ayrıca bir kapris olduğunu biliyoruz. 2005 yılında galiba booking.com’un mahkemeye verilişi. Oradaki ana unsur booking.com’un TURSAB üyesi olmamasıydı. Yani 50 bin lira paranın TURSAB kasasına girmemesi ile ilgiliydi. Konunun bu döneme rastlaması da ayrıca düşündürücü. Çünkü booking.com Hollanda firması olsa da uluslararası platformda çalışan dünyanın, 172 ülkesinde faaliyet gösteren bir internet acentası. Sektörde konuşulanlara göre Hollanda ile yaşadığımız sorunlar nedeniyle konunun çabuklaştırıldığını söylüyorlar ama ben hiçbir aklıselim Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin ve yöneticilerinin kendi kendilerine böyle bir harakiri yapacak kadar akıl yoksunluğu içine girebileceklerini düşünmek de istemiyorum ihtimal de vermek istemiyorum. Bunu bir tesadüf olarak görüyorum ama buradaki gerçek suçlunun TURSAB olduğunu açıklamak durumundayız.”
Türkiye’de 15 bin otelin booking.com ile çalıştığının da bilgisini veren Karcılıoğlu, kararın özellikle küçük otelleri en çok etkileyeceğini belirterek şunları kaydetti:
“Hiçbir acenta bilmiyorum ki Türkiye’deki herhangi bir otelin kapısına gidip de bana yatak oda verir misin bir kontenjan verir misin, ben Senin oteline satabilir miyim desin ve otel bunu reddetsin. Böyle bir şey maddenin tabiatına aykırı bir durum olur. Eğer sen otellere gidip onlardan bir pazarlama imkanı temin edemiyorsan bu senin sorunun. bunu kendi içinde çözmen gerekirdi. Booking.com Türkiye’de 15 bin otelin yayınlandığı mecra. Bizler booking.com a gitmiş bizi saat demişiz. Bu insanlar iki tarzda bu otelleri satmaya başlamışlar; Bütün dünyadan Türkiye’ye turist takıma sağlamaya çalışmışlar bir de Türkiye’de yaşayan Türk ve yabancı vatandaşların Türkiye’deki dolaşımına aracılık etmişler. Bu noktada küçük oteller özellikle oda sayıları düşük kapasitede olan oteller, ne yazık ki bu TURSAB ‘ın üyeleri olan bu acentalar tarafından değerlendirmeye dahi almıyorlar. Kapısından bile geçmiyorlar. Ne yapsın bu küçük oteller? Türkiye’de bir buçuk milyona yakın bir yatak kapasitesi var. Belki bunun bir milyon 200 bini küçük otellerden oluşuyor.”
Bookin.com tarzı çalışan başka internet sitelerinin de kapatılma durumuyla karşı karşıya olduğuna da dikkat çeken Karcılıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Az önce bir haber aldım. Booking.com tarzında çalışan başka sitelerin de kapatılması söz konusu. Artık iyice boğaza sıkma gibi bir nokta ile karşı karşıyayız. O nedenle bu konu nasıl düzeltilir nasıl geri alınır bilmiyorum ama alınmadığı takdirde çok büyük facialar yaşayacağımızı hepinizin şahit olmasını istiyorum. Özellikle bu küçük oteller bu konudan daha fazla etkilenirler, büyük oteller de etkilenirler. Bu nasıl düzeltilir bilmiyorum. Ama çok ciddi sorunlar yaşayacağımızı şahit olmanızı istiyorum. Çok ciddi batışlar olur.”
“Biz acentelerle ayrılamayız, etle tırnak gibiyiz.” diyen Karcılıoğlu, açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
“Acenteler unutmalılar ki sattıkları ürün yataktır, oteldir. Otel olmazsa onlar zaten iş yapamazlar. Şimdi öyle bir karar alındı ki satabilecekleri yataklar ve oteller ortadan kalkıyor. Neyi satacaklar? Neyi korumuş oluyor TURSAB. Bu tamamen acentelerin bireysel istekleri değil. Belki birkaç tane Türkiye’de kurulu olan internet üzerinden satış yapan acentaların TÜRSAB’a a baskısı olmuş olabilir ama TÜRSAB’ın başında yönetim noktasında bulunan şahısın buna izin vermemesi olayın bu boyutlarını iyi değerlendirmesi gerekirdi. Böyle bir şey olabilir mi, vergiyi söz konusu etmek. Bu tamamen TURSAB’ın yönetimi ve onun başındaki kişinin şahsi ve bugüne kadar yaptıkları yanlış uygulamaların bir diğer halkası olarak görüyorum. Şuradan dışarı çıkalım, yoldan geçen 10 kişiye soralım. Bu 10 kişinin 9’u bu mecralarla otel rezervasyonu yaptırdıklarını söyleyeceklerdir. Burada alan da razı satan da razı. Bizim ne booking.com ne de diğer internet acentalarıyla hiçbir sorunumuz yok. Biz istiyoruz satın diye. Bir de otelci için çok önemli bir özellik getiriyor sistemleri içinde; otelci o tellerinin doluluğuna direk girip fiyatlarını ayarlayabiliyor. Bu da satışı arttırıyor. Dolayısıyla yurt dışından gelecek milyonlarca turist bu yasaklama ile de engellenmiş oldu. Burada koruyacağım dediği otelci felaket şekilde zarar içinde, koruyacağım dediği tüketici booking.com’u kullanamadığı için seyahatini erteledi ve hiç istemediği yerlere gitti.”
Konuşmasında çok önemli bir detaya da dikkat çeken BOYD Başkanı Serdar Karcılıoğlu bookin.com’un yasaklamadan sonra yaptığı uygulamayı da eleştirerek şunları dile getirdi:
“Çok enteresan bir şey var. Ben burada booking.com eleştiriyorum. Bodrum diye girdiğiniz zaman Yunan adalarını veriyor size. Oradan beklerdim ki biz onları bu kadar savunurken en azından sitede Bodrum diye girildiği zaman ‘mahkeme kararıyla sitemiz kapatılmıştır’ ibaresi olsaydı. Yunanistan’a yönlendiriyor yani booking.com’u açan kişi Bodrum’u bulamıyor, yunan adalarını buluyor. Belki de bunun için de bir çoğu hadi o zaman Kos Adası’na gidiverelim, belki bir günlüğüne Bodrum’a uğrarız diye düşünüyor. Yani bunun neresinden tutarsanız tutun kabul edilecek bir konu değil, çok yanlıştır. Bu bir harakiridir. Bunu hiç kimse savunmaya kalkmasın TURSAB’da böyle bir şeyi savunmasın, çıksın bütün otelciler den özür dilesin. Böyle bir şeye önayak olduğu için.”
Booking.com’dan yapılan rezervasyonlara da değinen Karcılıoğlu, “Bugüne kadar yapılan rezervasyonlar iptal söz konusu değil ama bugünden sonra Bodrum’a gelmek isteyenler booking.com’da herhangi bir otel bulamıyorlar. Yunan Adaları adalarına yönlendiriyoruz” dedi.
Vergi konusunun turizmcilerin işi olmadığını da savunan Karcılıooğlu, “vergi işi ne acentacıların ne de otelcilerin işi değil. TURSAB bütün işlerini doğru yaptı da Maliye Bakanlığı’nın vazifelerine mi soyundu” dedi.
BOYD yönetim kurulu üyesi Sabahattin Duman ise bookin.com’un referans alınan bir site olduğuna işaret ederek “normalde bir otel fahiş fiyat estediğinde, müşteri bakın bu booking.com’daki fiyatlar daha düşük diyip hakkını savunabiliyor.Yani belki sizlerde yaşıyorsunuzdur.Tüketicinin lehine bir hareket.”
BOYD yönetim kurulu üyelerinden Mehmet Dağoğlu da booking.com’un otelcileri mağdur etmediğini aksine çok büyük avantajlar sağladığına işaret ederek şu ifadeleri kullandı:
“Booking.com’un kolaylığı oteller için özellikle pazar payında pazarladığı fiyatı belirlemesinde otellere bırakması ve gelen hasılatı yada geliri direk otel tarafından alınmasıdır. Geçmiş tarihlerde birçok acentanın otelcilere para ödemediği acentaların battığından dolayı çok otelcinin mağdur olduğunu biliyoruz. Bunların içinde bodrum çok var ama booking.com’un sistemi çok kolay. Önce müşteri rezervasyon yapıyor otel parayı alıyor ve booking.com’a komisyon ödüyor. Tabi ki bu komisyonun mali vergilenmiş bir kısmı olmak zorunda ama bu otelcinin işi değil bu başka bir konum mali bir konum bunu devletin bu bir şekilde düzenlemesi lazım ki booking.com burada para kazanırken devlete vergisini ödesin. Ama otelci tarafından baktınız zaman otelci bunu sattığı zaman hemen parasını sıcak olarak alıyor ve komisyon ödüyor. Bakın birçok otelci komisyonunu bile ödemeyen oteller oluyor ki booking.com bu konuda hizmet veriyor. Yani bunu karıştırmamak lazım otelci için çok kolay bir pazarlama taktiğidir. Böyle bir şeyin kapanması çok otelci özellikle küçük oteller dediğimiz küçük oteller bundan zarar görecektir maalesef.”
