İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) ve Ege Üniversitesinin ortaklaşa düzenlendiği “Uluslararası Balon Balığı Sempozyumu” Bodrum’da yapıldı.
Sayıları sürekli artan bu tehlikeli balık denizlerdeki ekosistemi etkilemeye başladı.
Bodrum’da bir otelde gerçekleştirilen sempozyuma, 4 Kıta’daki 15 ayrı ülkeden 100’e yakın bilim adamı katıldı.
Türkiye, Japonya, Yunanistan, İtalya, Finlandiya Lübnan, Mısır’ın da aralarında bulunduğu 15 ülkeden konuşmacı iki gün boyunca balon balığının verdiği zararları ve çözüm önerilerini tartıştı.
Üniversiteler, araştırma merkezi ve enstitü olmak üzere 35 ayrı kurum ve kuruluştan yetkililer, balon balıklarıyla ilgili detaylı bilgi verdi. Akdeniz ve Ege’de gün geçtikçe sayıları artan bu zehirli balık başta insan hayatı olmak üzere balıkçılara ve ekosisteme büyük zarar veriyor.
Organizasyonun başında bulunan İskenderun Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cemal Turan yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Balon balıkları dağılım alanı, Cebelitarık’tan Süveyş Kanalına kadar denizlerimizde Akdeniz ve Ege’yi kapsamakta. Türkiye denizlerinde 8 tane türü bulunmakta. Bunlar zehirli olan balıklardır yani etleri yendiği zaman ölüm vakalarını sebebiyet verebilmektedir. Şuana kadar Japonya’da 60’ın üzerinde ölüm vakası vardır. Etleri çok bu balıkların ve tavuk etine benziyor, kılçıkları yok ama zehirli. Bunların zehri olmasa ekonomik olarak çok değerli balıklar olacaklar ama tetrodoksin dediğimiz zehirleri bulunmakta bunların.
Zehirlerinin yanında, balıkçılığımıza büyük zararlar vermekte. Ekosistemi mahvetmekte çünkü bunlar yeme olarak hiçbir şey seçmiyorlar. Yani seçici değiller, buldukları her şeyi yiyorlar. Bundan dolayı besin rekabetinde diğer endemik türlerimiz bunlara karşı savaşamıyor ve besin rekabetinde kaybedenler oluyor ve bunlar dominant hale dönüşüyor. Mevcut türlerimizin stoklarında da azalmaya sebebiyet veriyor ve kendi stoklarının çoğalmasına sebep veriyor. Bundan dolayı balıklar azalıyor ve kendileri çoğalıyor ve ekonomik değer olarak Türkiye denizlerinde büyük kayıplara sebebiyet veriyor.
Lübnan Balamand Üniversitesi Çevre ve Deniz Kaynakları Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Manal Rader bu balıklardan kurtulmak yerine faydalanmak gerektiğini ifade ederek şunları söyledi:
“Bu çok tehlikeli olan tür denizlerimizde yaygın olarak bulunuyor ve doğaya, ekosisteme ve halk sağlığına gerçekten büyük zararlar veriyor. Biz bu balığın etinde bulunan zehirli maddeyi eczalık-sağlık sektöründe kullanabilirsek bir şekilde bunlardan kurtulmuş olacağız. Aksi takdirde bu balıkların avlanarak yok edilmesi realist bir yaklaşım değildir. O yüzden bu balıklardan nasıl faydalanırız bunun üzerine çalışmamız lazım. Balon balığında bulunan tekrodoksin kimya sektöründe çok pahalı olan bir maddedir. Diğer taraftan, balıkçılık sektörüne verdiği zararın önüne geçilebilmesi için farklı av malzemelerinin üretilmesi gerekiyor. Bu şekilde yapabilirsek balon balığının ekosisteme olan zararını dolaylı olarak engelleyebiliriz.”
Öte yanda, balon balığının zehrinin dünyada, kanserli hücrelere karşı mücadelede, eroin bağımlılığı tedavisinde, migren, romatizma ve ölümcül kanser ağrılarında kullanıldığı biliniyor.
