MİTSO, Milas’tan kaçırıldıktan sonra İskoçya’da bulunarak yurda getirilen ve Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmeye başlanan Altın Taç’ın Milas’a getirilmesini istiyor. MİTSO Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, Ankara’da Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ni ziyaret ederek Altın Taç’ın Milas’a ait olduğunu ve bu nedenle Milas’ta sergilenmesi gerektiğini söyledi.
MİTSO; Milas’ın Uzunyuva Arkeolojik Sit Alanında yapılan kaçak kazıda bulunduktan sonra yurtdışına kaçırıldığı anlaşılan, fakat İskoçya’da ortaya çıkan ve çok uzun bir hukuki mücadelenin ardından yurda getirilerek Ankara”da Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmeye başlayan Altın Taç’ın Milas’a getirilmesini istiyor.
Milas’ta 2010 yılının Ağustos ayında Jandarmanın Uzunyuva arkeolojik sit alanındaki bir eve yaptığı baskınla ortaya çıkarılan ve sonradan 2005 yılından beriye devam ettiği anlaşılan kaçak kazıda muhteşem bir anıtmezar bulunmuştu. Bu anıtmezar daha sonra arkeologlarca “Arkeolojide 100 yılın buluşu” olarak nitelendirilmişti. Ardından UNESCO, Uzunyuva Hekatomnos Anıtmezarı’nı “Dünya Mirası Geçici Listesi”ne almıştı… Öte yandan Uzunyuva anıtmezarından çalınan eserlerin izi sürülürken 2010 yılında, İskoçya’nın Edinburgh kentinde üç Türk’ün iki müzayede evi ile görüşerek ellerindeki tarihi bir altın tacı açık arttırma ile satmaya çalıştıkları öğrenilmişti. İskoç polisi, alıcı kimliğine bürünerek bu kişilerle bağlantı kurmuş ve yaptığı görüşmede bu kişileri gözaltına alırken altın taca da el koymuştu. Gözaltına alınan üç Türk’ten birisi verdiği ifadede, Altın Taç’ın, Çemişgezek’te ölen dedesinden miras kaldığını, ancak kendisinin nakliye şirketinin maddi sıkıntıya düşmesi üzerine tacı satmaya karar verdiğini anlatmıştı. Olay, mahkemeye yansımış fakat İskoç Başsavcılığı eserin Türkiye’den yurtdışına çıkarılışına ilişken “kriminolojik” bir veri elde edilemediğinden şahıslar hakkında bir ceza davası açmamıştı. Bunun üzerine, altın tacın dedesinden miras kaldığını söyleyen kişi tarafından 2013 yılında mülkiyetin tespiti davası açıldı. Fakat bu kişi daha sonra, 5 Aralık 2017 tarihindeki duruşmada davasından vazgeçerek talebini geri çekti.
Olayı İNTERPOL’den öğrenen T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, İskoçya’daki mahkemeye taraf oldu ve incelemek üzere altın tacı Türkiye’ye götürmek istedi. İskoçlar örnek bir kararla tacı, “inceleme sonrasında geri vermek” koşuluyla Türkiye’ye gönderdi. Altın Taç, Türkiye’ye geldikten sonra Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’na gönderilerek Uzunyuva Hekatomnos Anıtmezarı’nda bulunan diğer buluntularla birlikte nükleer incelemeye alındı. Yapılan incelemede Altın Tacın Milas’tan kaçırıldığı kanıtlandı. Altın Taç ise tekrar İskoçya’ya gönderildi. Bakanlık, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun kanıtlarıyla birlikte Altın Taç’ın Milas ve Bodrum çevresinde bulunmuş benzer taçlarla, özellikle de Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde, M.Ö. 4. yüzyıla ait “Kraliçe Ada” sergisindeki altın taç ile benzerliğini gösteren belgeleri ve kanıtları mahkemeye sundu. Bu kanıtlar üzerine İskoç Mahkemesi, tacın Türkiye’ye geri verilmesini kararlaştırdı.
Türkiye’ye dönen Milas’ın altın tacı, yine yurtdışına kaçırılan fakat yeniden Türkiye’ye kazandırılan M.Ö. 2. binyıla ait bronz dağ keçisi heykelciği ile birlikte Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilemeye başlandı.
Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmeye başlanan Altın Taç’ın önünde şu bilgi notu bulunuyor:
“İskoç makamlarınca yapılan bir araştırma sonucunda tespit edilen Altın Taç’ın ülkemizden yasadışı yollarla çıkarılmış olduğu Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, İçişleri Bakanlığı ve Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertekin Doksanaltı’nın katkılarıyla Bakanlığımızca ispatlanmıştır. Ülkemize iadesi sağlanan Altın Taç, M.Ö. 4. yüzyıla tarihlenmektedir.”
Milas’ın Uzunyuva Arkeolojik sit alanından kaçırıldıktan sonra İskoçya’nın Edinburgh kentinde ele geçirilen ve Türkiye’den kaçırıldığı kanıtlanarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na iade edilen Altın Taç’ın Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmeye başlamasının ardından MİTSO Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, müzeyi ziyaret etti. Müze yetkilileriyle de görüşen Reşit Özer “Tarihi eserler ancak bulundukları yerlerde gerçek değerine kavuşurlar. Şu anda Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmekte olan Altın Taç da Milas’tan, Uzunyuva’dan çalınmıştır. Altın taç, en kısa sürede evine, yani Milas’a dönmelidir. Biz, Altın Taç’ın evine, yani Milas’a dönmesi için Milas Ticaret ve Sanayi Odası olarak elimizden geleni yapacağız. Altın Taç’ın Milas’a getirilmesini istiyoruz” dedi.
